Günümüzde birçok uygulamayı ya da projeyi hayata geçirirken büyük miktarda veri işlenmesi gerekir. İşlenen bu verilerin doğru ve eksiksiz bir şekilde saklanması, projenin ya da uygulamanın sağlıklı bir şekilde sürdürülebilmesi açısından hayati önem taşır. Veri kaydedici ya da datalogger olarak bilinen elektronik cihaz, veri depolamaya ve veri kaydetmeye yardımcı olan önemli bir elektronik cihazdır.

Veri kaydedici cihaz sayesinde sıcaklık verisi, nem verisi, basınç verisi gibi birçok dış ortam verisi tek bir cihazda kaydedilebilir. Özellikle en ufak değişimin bile kritik önem taşıdığı proseslerde bu gibi değerlerin ölçülmesi, kaydedilmesi ve gereken durumlarda raporlanması büyük önem taşır. Böylelikle bir ortamda belirli bir sürede meydana gelen sıcaklık, basınç ya da nem değişimi gibi olaylar kayıt altına alınarak izlenebilir.

Datalogger Nedir?

Datalogger, üstünde bulunan sensörler sayesinde verileri toplayarak kaydeden cihaza verilen isimdir. Cihaz üzerinde tutulan veriler ihtiyaç duyulması halinde raporlanabilir. Veri kaydedici tarafından oluşturulan rapor, belirli bir sürede ölçülen değerlerde meydana gelen değişimlerin gözlenmesi açısından oldukça önemlidir. Kaydedilen verilerin raporlanması sonucunda ortaya çıkan rapor, ani değişimleri ya da istenmeyen değişimleri gösterebilir.

Bu cihazı hem bir güç kaynağına bağlayarak elektrik beslemesiyle kullanmak hem de elektrik beslemesi olmayan durumlarda batarya ile kullanmak mümkün olur. Taşınabilir yapısı sayesinde dataloggerlar farklı projelerde kolay kullanım imkanı sunarlar. Aynı zamanda herhangi bir güç kaynağına bağlı olmadan çalışabilme özelliği de bu elektronik cihazların sıklıkla tercih edilmesine yol açmaktadır.

Sıcaklık Datalogger Nedir?

Sıcaklık datalogger cihazı uygulamalarda en çok tercih edilen elektronik cihazlar arasında yer alır. Bu cihazların temel amacı, dış ortamın sıcaklık değerlerine dair verileri kaydetmektir. Cihaz batarya ile çalışarak sıcaklık değerlerini herhangi bir arayüzle bağlantı kurmadan kaydedebilir. Sıcaklık ölçümünde kullanılan veri kaydediciler özellikle soğuk zincir uygulamaları, sıcaklık açısından hassas tedarik zinciri uygulamaları ve eczane ürünü tedariği gibi kritik süreçlerde tercih edilir.

Bu gibi uygulamalarda datalogger cihazı ölçüm yapmak için kamyon kasasına, konteynere ya da diğer taşıma araçlarına yerleştirilebilir. Herhangi bir cihaza bağlı olmadan ölçüm yapılabildiği için datalogger tüm yolculuk ya da nakliyat süreci boyunca sıcaklık değerlerini kaydeder.

Nakliyat süreci tamamlandıktan sonra dataloggerda bulunan veriler raporlanabilir. Elde edilen bu rapor PDF formatında olabileceği gibi TXT formatında da olabilir. Raporlama sonucunda taşıma ya da nakliyat sürecinde herhangi bir sıcaklık artışı ya da düşüşü yaşanıp yaşanmadığı tespit edilir.

Datalogger ile Ölçüm Nasıl Yapılır?

Datalogger ile ölçüm yaparken ilk aşamada ölçüm yapılacak aralıkların belirlenmesi gerekir. Seçilen datalogger modeline göre farklı aralıklarla ölçüm yapmak ve ölçüm yapılan verileri kaydetmek mümkün olur. Ölçüm aralıkları saatte bir gibi uzun aralıklar olabileceği gibi dakikada bir, saniyede bir ve hatta milisaniyede bir gibi daha kısa aralıklarda da olabilir. Seçilecek olan ölçüm aralığı uygulama projesine ve ne kadar veriye ihtiyaç duyulduğuna bağlı olarak farklılık gösterir.

Veri kaydedici cihaz, yapacağı ölçümleri üstünde bulunan sensörler yardımıyla yapar. Cihazda bulunan sensörler, ölçüm yaptıkları değeri doğrudan cihaza kaydedebilirler. Bu tür cihazlara taşınabilir datalogger cihazlar adı da verilmektedir. Diğer yandan ölçüm yapılırken bir arayüz bağlantısı oluşturarak ölçüm yapılan değerlerin bilgisayara kaydedilmesi de mümkündür. Verilerin bilgisayara kaydedileceği durumda datalogger cihazının bir kablo kullanarak bilgisayara bağlanması gerekir. Bu da cihazın taşınmadan bir yerde sabit durmasını zorunlu kılar.

Datalogger Nasıl Seçilir?

Datalogger seçimi yaparken ilk olarak uygulama yapılacak alanın tespit edilmesi gerekir. Özellikle lojistik ve nakliye sektörlerinde soğuk zinciri takip etmek amacıyla kullanılacak cihazların herhangi bir kabloya ihtiyaç duymadan batarya ile çalışabilmesi gerekmektedir.
Bataryanın dayanım süresi de uygulama alanına göre büyük önem taşır.

Diğer yandan veri kaydetme sıklığı da datalogger çeşitleri arasında karar verirken dikkat edilmesi gereken önemli bir faktördür. Saniyede bir veri kaydetme ihtiyacı olan durumlarda bu gereksinimi karşılayabilecek bir cihazın seçilmesi gerekir. Elde edilen verilerin hangi formatta raporlandığı da datalogger seçimi yaparken ele alınması gereken bir diğer konu olabilir.