Teknolojinin gelişmesiyle birlikte birçok sektörde makineleşme arttı. Artık makineler hayatımızın her alanında önemli bir yer tutuyor. Üretim süreçlerinden gündelik yaşamımıza kadar her alanda bir tür endüstriyel süreç ve makine yardımıyla yapılan işleri görmek mümkün. Ancak tüm bu teknolojinin ardında cihazların istenilen komutları yerine getirmesini sağlayan bir mühendislik çalışması var. Kontrol ve otomasyon mühendisliği, endüstriyel süreçlerin ve bu süreçlerde kullanılan makinelerin istenilen görevleri yerine getirmesini sağlıyor.
Kontrol ve otomasyon mühendisliği hem donanım hem de yazılım alanında uzmanlık kazanmayı içeriyor. Bu kapsamda eğitim sürecinde elektronik, mekanik ve yazılım alanlarında çeşitli beceriler kazanmak büyük bir önem taşıyor. Donanımları yönlendiren yazılımların hazırlanması ve makine gibi donanımların istenilen görevleri gerçekleştirmesi için farklı becerilerin bir arada kullanılması gerekiyor.
Kontrol ve otomasyon mühendisliği tüm bu donanımsal ve yazılımsal süreçleri bir arada bulunduran mühendislik alanına verilen isim olarak ifade edilebilir. Bu alanda eğitim alan kişiler endüstrinin farklı alanlarında çalışabilirler. Bu mühendislik alanından mezun olan kişilere savunma sanayisi, tıbbi teknolojiler, yazılım geliştirme ve endüstriyel süreç optimizasyonu gibi alanlarda ihtiyaç duyulur.
Kontrol ve otomasyon mühendislerinin iş tanımı, bir sistemin amaçlanan şekilde çalışmasını sağlamaktır. Sistem tek bir makineden meydana gelen basit bir sistem olabileceği gibi karanlık fabrika gibi karmaşık bir sistem de olabilir. Burada önemli olan nokta, farklı mekanik ve yazılım becerilerini kullanarak sistemin istenilen davranışı gerçekleştirmesini sağlamaktır.
Kontrol ve otomasyon mühendisleri, Elektrik-Elektronik Fakültelerinin Kontrol ve Otomasyon Mühendisliği bölümünde eğitim alırlar. Aldıkları üniversite eğitimi dört seneliktir ve ders programında farklı uzmanlık alanlarından dersler yer alır. Aynı zamanda bu mühendislik alanında eğitim alan kişiler diğer mühendislik dallarıyla çift ana dal ya da yan dal yapma şansına sahiptir. Birçok durumda bu alanda eğitim alan kişiler makine mühendisliği, bilgisayar mühendisliği ya da elektrik mühendisliği gibi alanlarda da eğitim almayı tercih ederler.
Eğitim kapsamında temel kontrol teorilerine dair derinlemesine bilgi sağlanır. Buna ek olarak bu mühendislik alanında eğitim alan kişiler temel programlama ve yazılım bilgisine de sahiptir. Okurken ya da mezuniyet sonrasında kontrol ve otomasyon mühendisliği okuyan kişiler rahatlıkla yazılım geliştirme gibi alanlarda kariyer yapabilirler. Eğitim programı kapsamında aynı zamanda süreç modelleme, endüstriyel prosesler, robotik, bilgisayar tabanlı kontrol sistemleri ve akıllı sistemler gibi alanlarda da uzmanlaşma imkanı bulunmaktadır.
Kontrol ve otomasyon mühendisleri ne iş yapar sorusu bu alanı tercih etmek isteyenlerin en çok sorduğu sorular arasında yer alır. Bu mühendislik alanından mezun olan kişiler endüstriyel proses geliştirme alanından yazılım geliştirme alanına kadar farklı sektörlerde ve iş alanlarında çalışabilirler. Aynı zamanda robotik uygulamaları, hava ve kara savunma sanayi ve bina otomasyonu gibi alanlarda da uzmanlık kazanmak mümkün olur.
Kontrol ve otomasyon mühendislerinin çalışabileceği alan konusunda herhangi bir kısıtlama bulunmaz. Örneğin bina otomasyonu ve HVAC sistemleri alanında uzmanlaşan kontrol ve otomasyon mühendisleri kolaylıkla inşaat sektöründe kariyer yapabilirler. Diğer yandan PLC, kodlama gibi alanlarda uzmanlaşan kontrol ve otomasyon mühendisleri ise kolaylıkla yazılım geliştirme ve endüstriyel süreç geliştirme gibi alanlarda faaliyet gösterebilirler.
Kontrol ve otomasyon mühendisliği eğitimi, farklı alanları bir araya getirir. Bu nedenle dört yıllık eğitim sırasında bir uzmanlık alanı seçerek ilerleyen yıllarda buna odaklanmak mümkün olur. Buna ek olarak yüksek lisans ve doktora çalışmalarıyla belirli bir alanda kazanılan uzmanlığı daha da ilerletmek gibi bir seçenek de vardır.
Kontrol ve otomasyon mühendisleri de diğer mühendislik alanları gibi farklı alanlarda iş arayışına çıkabilir. Bu nedenle kontrol ve otomasyon mühendisleri kolay iş bulma seçeneğine sahiptir. Birçok durumda bu bölümü okuyan kişiler eğitim hayatları sırasında hangi alanda uzmanlaşacaklarına karar verirler. Daha sonra bu alanda staj yaparak uzmanlaşmak istedikleri alana dair derinlemesine bilgi edinirler. Eğitim sırasında staj yapan kontrol ve otomasyon mühendisleri, mezun olduktan sonra staj yaptıkları alanda ya da tamamen farklı bir alanda iş bularak kariyerlerine devam edebilirler.
Türkçe
English