Seviye transmitteri, seviye ölçümü için kullanılan ve farklı çalışma prensiplerine sahip bir ölçüm cihazıdır. Genellikle küçük ve kompakt tasarıma sahip olan bu cihazlar bu özelliklerinden dolayı farklı uygulamalarda tercih edilmektedir. Küçük ve kompakt yapılarının aksine paslanmaz çelik gibi dayanıklı malzemelerden üretilmişlerdir. Bu sayede aşındırıcı akışkanlar dahil olmak üzere çeşitli akışkanların seviye ölçümünde kullanılabilirler. Akışkan maddelerin seviye ölçümünde tercih edilen bu ölçüm aleti, endüstriyel uygulamalarda sıklıkla kullanılmaktadır. Endüstriyel proseslerin aynı sıra kuyu seviye ölçümü, biyogaz tesisleri, kanalizasyonlar ve yakıt ya da yağ depoları temel kullanım alanları arasında yer alır.
Seviye transmitteri çeşitleri transmitterin çalışma prensibine göre ayrılmaktadır. Her transmitteri türü farklı bir şekilde çalışsa da temelde hepsinin ana görevi akışkan seviyesini ölçmektedir. Farklı çalışma prensipleri sayesinde bu seviye transmitterleri farklı uygulamalarda kullanılabilir.
Şamandıralı seviye tespit transmitteri günümüzde en çok tercih edilen seviye transmitteri türleri arasında yer almaktadır. Yüzen tip bir ölçüm cihazı olan bu transmitter hem seviye ölçümü hem de seviye kontrolü için kullanılmaktadır. Ölçüm cihazının içinde bir mıknatıs bulunur ve bu mıknatıs akışkanın seviyesine göre bir reed sensörünü hareket ettirerek devrede yer alan röleleri açıp kapatır. Devrede yer alan rölelerin açılıp kapanmasına göre bir elektrik sinyali üretilir. Üretilen bu elektrik sinyali kullanılarak tankta bulunan akışkanın seviyesi hesaplanır. Şamandıralı seviye transmitteri farklı kontrol sistemlerine bağlanabilir. Bu şekilde tankta sıvı seviye kontrolü sağlanmış olur.
Yaygın olarak kullanılan bir diğer seviye ölçüm cihazı olan ultrasonik seviye transmitteri, temassız ölçüm yapmaya izin verir. Bu nedenle ultrasonik seviye ölçüm cihazı tehlikeli ya da yanıcı sıvıların seviyesini ölçmek için en çok tercih edilene cihazlar arasında yer alır. Ölçüm işlemi sırasında cihaz bir ultrason dalgası gönderir. Gönderilen bu ultrason dalgası tankta bulunan akışkandan yansır ve ölçüm cihazına geri döner. Cihazda bulunan sensör gönderilen ve yansıyan sinyal arasındaki süreyi hesaplayarak tankta bulunan akışkanın hangi seviyede olduğunu tespit eder.
Hidrostatik seviye transmitterleri aynı zamanda basınç seviye transmitterleri olarak da bilinir. Bu seviye transmitterinin ölçüm prensibi tankta yer alan sıvının oluşturduğu basınca bağlıdır. Tankın içinde yer alan akışkanın seviyesi arttıkça bu akışkanın tankın yüzeylerine uyguladığı basınç da artacaktır. Hidrostatik seviye transmitteri akışkan tarafından oluşturulan bu basıncı kullanarak akışkanın seviyesini hesaplar. Basınç seviye transmitterleri endüstriyel olarak en sık tercih edilen seviye transmitteri modelleri arasında yer alır.
Radar seviye transmitterleri, radarlarla benzer bir çalışma prensibine sahiptir ve ölçüm yapmak için radyo dalgalarını kullanır. Genellikle radar seviye transmitteri akışkan ile dolu bir tankın üst kısmına yakın bir yere monte edilmiş durumdadır. Transmitter ölçüm cihazı tankın içindeki akışkana radar sinyali gönderir. Gönderilen bu sinyal tankın içindeki akışkanın seviyesine bağlı olarak geri yansır. Daha sonraki aşamada ise tankta bulunan akışkandan yansıyan sinyal tekrar radar seviye ölçer tarafından algılanır. Aradaki fark kullanılarak ölçüm cihazı tankta bulunan akışkanın seviyesini hesaplar.
Kapasitif seviye transmitteri, içlerinde bulunan kapasitörler yardımıyla bir akışkanın seviyesini ölçer. Temelde bu ölçüm cihazı bir elektrik devresinde yer alan kapasitör ile benzer bir çalışma prensibine sahiptir. Kapasitif seviye transmitteri, tankın içerisinde yer alan akışkanı dieletrik malzeme olarak kullanır. Bu akışkanın hacminde yaşanacak olan değişimler dielektrik malzemenin elektrik depolama miktarında değişime yol açar. Tankta yer alan akışkanın hacminde yaşanan değişimi kullanarak kapasitif seviye ölçer akışkanın seviyesini hesaplar.
Seviye transmitteri fiyatları seçilecek olaran transmitter türüne göre farklılık göstermektedir. Birçok durumda hidrostatik seviye transmitterleri ve şamandıralı seviye transmitterleri radar ve ultrasonik seviye transmitterlerine göre daha uygun fiyatlı olmaktadır. Ancak burada yapılacak olan uygulamanın özelliklerine dikkat etmek çok önemlidir. Aşındırıcı akışkanları içeren bir uygulamada şamandıralı seviye transmitteri yerine temassız ölçüm yapmaya izin veren ultrasonik seviye transmitteri tercih edilebilir. Bu nedenle ölçüm cihazı seçimi yaparken öncelikle uygulama projesinin kapsamı değerlendirilmelidir. Daha sonraki aşamada farklı markalara ait transmitterlerin fiyatları arasında karşılaştırma yapılabilir.
Türkçe
English