Rezistans Termoelemanlar - PT100

PT100 aynı zamanda direnç termometresi olarak da adlandırılan bir termodirenç sensörüdür. Bu sensörün adında yer alan Pt harfleri platin elementinin sembolüdür. Bu nedenle Pt100 sıcaklık sensörü aslında platinden üretilen sıcaklık sensörlerine verilen bir isimdir. Bu ürün aynı zamanda platin direnç termometreleri arasında en sık kullanılan termodirenç olarak da karşımıza çıkar. İlk olarak 1860 yılında bulunan bu termodirenç, günümüzde birçok alanda sıklıkla kullanılmaktadır. İlk direnç termometresi yalıtılmış bakır, pil ve galvanometreden oluşmaktaydı. Günümüzde ise pt100 de dahil olmak üzere neredeyse tüm termodirençler platin kullanmaktadır.

Pt100 Sıcaklık Sensörü Nedir?

Pt100 nedir sorusunun ardından Pt100 sıcaklık sensörü nedir sorusuna bakmak da bu sensörün yapısına ve hangi alanlarda kullanıldığına dair genel bir fikir verecektir. Pt100 açılımı şu şekilde ifade edilebilir. Bu termodirençte yer alan Pt harfleri, termodirencin platin malzemesinden yapıldığını ifade eder. 100 ifadesi ise direnç değerinin 0°C’de 100 ohm olduğunu göstermektedir.

Pt100 sensör birçok alanda RTD olarak da bilinir. Burada RTD, direnç sıcaklık detektörü (resistance temperature detector) adıyla bilinmektedir. Pt100 ise RTDler arasındaki en popüler model olarak öne çıkar. Bu sensör türü için DIN veya IEC olarak bilinen Avrupa Standardı ve Amerikan Standardı geçerlidir. Platin, değişen sıcaklıkla birlikle tahmin edilebilir bir direnç değişimi gösterir. Bu değişim ise RTDler için sunulan iki standart tarafından belirlenmiş ve belgelenmiştir. Üretilen tüm RTDlerin bu standarda uyum göstermesi gerekmektedir.

Pt100 Nerelerde Kullanılır?

Pt100 nerelerde kullanılır sorusuna tek bir cevap vermek mümkün değildir. RTD sensörleri arasında en popüler model olan Pt100 hem endüstriyel hem de laboratuvar uygulamaları alanlarında kullanılır. Bu sensör birçok durumda doğru ölçüm, tekrar edilebilirlik ve istikrar gibi konuların önemli olduğu alanlarda kullanılır. Genellikle bu termodirenç farklı proses uygulamalarında kullanılır. Aynı zamanda tanklarda, makine gövdelerinde ve borularda da bu termodirençleri kullanmak mümkündür. Gaz ve sıvı ortamlarda yapılan ölçümlerde kullanılabileceği gibi yüzey ölçümlerinde de tercih edilebilir.

Pt100 Çalışma Prensibi

Bu termodirençle ilgili ele alınması gereken diğer bir konu ise PT100 çalışma prensibi olacaktır. Genellikle küçük sıcaklık aralıklarında sıcaklıkla direnç arasında doğrusal bir ilişki bulunur. Yani pt100 sensörü söz konusu olduğunda 1°C sıcaklık artışı direnç değerinde belirli bir değişme yol açacaktır. Sıcaklık artışı ve direnç değişimi arasındaki ilişkinin anlaşılması için pt100 ohm tablosu ya da pt100 tablosu kullanılmalıdır. Bu tablo sayesinde sıcaklıkta yaşanacak değişime karşılık gelen ohm değeri kolaylıkla hesaplanmış olur.

2, 3 ve 4 Kablolu Pt100 Sensörleri Arasındaki Farklar

Devreye eklenen her Pt100 elemanı içerdiği kurşun kablolar, konektörler ve ölçüm cihazının kendisi nedeniyle devreye ek direnç ekleyecektir. Yani bu elemanlar, devreye bağlandıkları zaman devrenin toplam direncini arttırmaktadır. Aynı zamanda devrenin konfigürasyonu sensör direncinin ne kadar doğru hesaplandığı ve sıcaklık değerlerinin ne kadar doğru gösterildiği üzerinde önemli bir rol oynar. Bu nedenle Pt100 sensörünün 2 kablolu, 3 kablolu ve 4 kablolu olması devrenin toplam direnci üzerinde etkili olabilir. Buna ek olarak kabloların malzemesi de seçim yaparken göz önünde bulundurulması gereken önemli unsurlar arasında yer alır.

PVC yalıtımlı problar genellikle -40 ila 105°C aralığını sunar. Diğer yandan PFA yalıtımlı modellerde -267 ila 260°C arasındaki sıcaklık değerlerinde kullanım mümkündür. En gelişmiş ürün olan fiberglas yalıtımlı pt100 probları ise -73 ila 482°C aralığında çalışma imkanı sunar. Ancak burada dikkat edilmesi gereken bir nokta bulunur. Yalıtım malzemesinin değişmesi ve daha geniş sıcaklık aralığı elde etmek sensörün fiyatını da arttıracaktır. Bu nedenle önemli olan üstünde çalıştığınız projeye en uygun pt100 sensörü ve probu seçmek olacaktır.

Pt100 ile Termokupl Arasındaki Farklar

Pt100, devrelerde sıklıkla kullanılan diğer bir eleman olan termokupldan farklıdır. Bu açıdan ele alındığı zaman pt100 termokupl hatalı bir kullanım olarak karşımıza çıkar. Benzer şekilde pt100 transmitter ifadesi de hatalı kullanımdır. Bu nedenle tasarım ve uygulama aşamalarında Pt100 ile termokupl arasındaki farklar dikkate alınmalıdır. Her ne kadar hem pt100 hem de termokupl sıcaklıkla değişen direnç değerlerine sahip olsa da aralarında farklar bulunur.

Pt100 ve diğer benzer termodirençler platin gibi saf metalden meydana gelir. Diğer yandan termokupllar ise manganez, nikel veya bakır gibi metal oksitlerden meydana gelir. Aynı zamanda termokupllarda bağlayıcı malzeme ve stabilizatör de bulunur. Aynı zamanda Pt100 gibi RTD’ler termokupllara göre daha geniş sıcaklık aralığında çalışma imkanı sunar.

RTDler ölçüm hassasiyeti konusunda da termokupllara göre daha iyi bir performans gösterirler. Uzun dönemli kullanım ele alındığında da Pt100 termodirenci termokupllara göre daha istikrarlı bir performans sunar. Yani Pt100 kullanımla gelen aşınmalara ve bozulmalara karşı daha dayanıklıdır. Buna karşılık termokupllar daha düşük fiyatlı seçeneklere sahipken Pt100 göreceli olarak daha yüksek bir fiyat aralığında yer alır. Ancak tüm devrelerde olduğu gibi Pt100 ile termokupl arasında seçim yapılırken kullanım alanı ve tasarım dikkate alınmalıdır.

Pt1000 Sıcaklık Sensörü

Her ne kadar pt100 çeşitleri en çok kullanılan modeller olsa da Pt1000 de oldukça yaygın olarak bilinen termodirenç çeşitleri arasında yer alır. Pt1000 sıcaklık sensörü hem yapısı hem de çalışma prensibi olarak pt100 modeline benzer. Ancak pt100’den farklı olarak pt1000, 0°C’de 1000 ohm direnç değerini gösterir.

Pt1000 sensörü de malzeme olarak platinden yapılmıştır. Pt1000 ile ölçüm yapılırken dikkat edilmesi gereken bir nokta bulunur. Ölçüm sırasında okunan direnç değeri aynı derecede Pt100 için okunan direnç değerinin on kat daha fazlası olacaktır. Birçok uygulama alanında kullanılan enstrümana bağlı olarak Pt100 ve Pt1000 birbirinin yerine kullanılabilir. Bunun nedeni her iki sensörün de benzer sıcaklık katsayısına ve tolerans aralığına sahip olmasıdır.

Pt100 Fiyatları

Pt100 fiyat değeri markadan markaya farklılık gösterecektir. Bu sensör türü her ne kadar standart olarak 0°C’de 100 ohm değerini gösterse de kullanılan malzeme kalitesi, prob kablo sayısı gibi faktörler nedeniyle Pt100 sensör fiyatları farklılık gösterebilir. En güncel fiyatları öğrenmek için seçtiğiniz sensörün bulunduğu sayfadaki talep formunu doldurabilirsiniz. Pt100 sensörüyle beraber farklı komponentlere ihtiyaç duyuyorsanız iletişim sayfamızda yer alan bilgileri kullanarak bizimle iletişime geçebilirsiniz. Uzman ekibimiz sizin için en uygun teklifi hazırlayacaktır.